ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା
ଡାକ୍ତର କାନ୍ତୀ ନାୟକ (ଅଧୀକ୍ଷକ, ସ୍ତ୍ରୀ ଓ ପ୍ରସୂତୀ ରୋଗ ବିଶେଷଜ୍ଞ, ଅର୍ବାନ ସିଏଚ୍ସି, ସିଡ଼ିଏ, କଟକ,) ଆଜିର ସମୟରେ ଏକ ପ୍ରକାର ପୂର୍ବ ପ୍ରଥା କୁହାଯାଉଥବା ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଛି । ବାଲ୍ୟ ବିବାହକୁ ନେଇ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଝିଅଟି ପ୍ରଶାସନର ସାହାରା ନେଇ ନିଜ ଗୋଡରେ ପ୍ରଥମେ ଛିଡ଼ାହୋଇ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବିବାହ ପରି ଏକ ମାଙ୍ଗଳିକ ବିଧି ବ୍ୟବସ୍ଥରେ ନିଜକୁ ସାମିଲ କରୁଛି
ଅନେକ ହୁଏତ ଜାଣିନାହାଁନ୍ତି ଯେ ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀର ସର୍ବମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଏକ ପଞ୍ଚମାଂଶ ହେଉଛନ୍ତି କିଶୋରୀ । ଏକ ପରିସଂଖ୍ୟନର ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତରେ ୧୦-୨୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୧୯୦ ନିୟୁତ କିଶୋରୀ ବାସ କରନ୍ତି । ଦୁଃଖଦ ଚିତ୍ରର ସଙ୍କେତଟି ହେଉଛି ଏହା ଯେ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୨୦ ବର୍ଷ ତଳକୁ ପ୍ରାୟ ଶତକଡ଼ା ୨୦ରୁ ୬୦ ଭାଗ ଗର୍ଭଧାରଣ ଓ ପ୍ରସବ ହୋଇଥାଏ । ଭାରତରେ ପ୍ରତି ବର୍ଷ ୩୦ ଲକ୍ଷ କିଶୋରୀ କନ୍ୟା ବିବାହ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ଶତକଡ଼ା ୪୩ ଭାଗ ମୃତୁ୍ୟ ଗର୍ଭ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଓ ଅସମୟରେ ସନ୍ତାନ ପ୍ରସବଜନିତ କାରଣରୁ ହୋଇଥାଏ ।
କିଶୋରୀ ଝିଅ ମାନଙ୍କର ଅବୈଧ ଗର୍ଭଧାରଣ ହେଲେ, ସେମାନେ ନିକଟସ୍ଥ ଏମ.ଟି.ପି. କେନ୍ଦ୍ରକୁ ନ ଯାଇ ଗାଁ ଗହଳିରେ ଅଣତାଲିମ ପ୍ରାପ୍ତ କ୍ୱାକ୍ ଠାରୁ ତୁଟୁକା ତୁଟୁକି ଚେରମୂଳି ଔଷଧ ଖାଇ ବିଷାକ୍ତ ଗର୍ଭପାତ ପରେ ସେପ୍ଟିକ ଆବୋରସନ୍ର ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି । ଏହି ନକଲି ଡାକ୍ତରମାନେ ହଜାର ହଜାର ସଂଖ୍ୟାର କିଶୋାରୀ ମାନଙ୍କ ଜୀବନକୁ କ୍ଷତାକ୍ତ ଓ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ କରିବାରେ ସହାୟକ ପାଲଟିଥାନ୍ତି । ଅନେକ ମୃତୁ୍ୟମୁଖରେ ପଡ଼ିଥାନ୍ତି ତ ଆଉ କେତେକ ଆଜୀବନ ନିଜର ଜରାୟୁ ହରାଇଥାନ୍ତି । କେତେଜଣଙ୍କର ମଧ୍ୟ ବନ୍ଧ୍ୟାଦୋଷ, ବାରମ୍ବାର ଗର୍ଭପାତ ଓ ଅପରିଣତ ପ୍ରସବ ହୋଇଥାଏ । ତେବେ ଏହା ହିଁ ସବୁଠାରୁ ଅଭାବନୀୟ ଘଟଣା । ଏହି ସମୟରେ ଝିଅଟି ତା ଶରୀରର ପ୍ରତିପୋଷଣ ଓ ପରିବର୍ଦ୍ଧନ ପାଇଁ ସୁଷମ ଖାଦ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥିବା ବେଳେ ପିଲାଟି ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟର ଦରକାର ହୋଇଥାଏ । ଏହି ସମୟରେ ଝିଅଟିର ଶରୀରର ବର୍ଦ୍ଧନ ପାଇଁ ସୁଷମ ଖାଦ୍ୟ ଦରକାର ହେଉଥିବାବେଳେ ଶିଶୁଟି ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ । ଯାହାକି ରକ୍ତହୀନତା ରୋଗର ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ପ୍ରସବ କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ସିଜରିଆନ୍ କରାଯାଏ ।
ଫଳରେ ଅଳ୍ପ ଓଜନର ଶିଶୁ ହୁଏ । ତେଣୁ ଶିଶୁ ମୃତୁ୍ୟହାର ଅନେକାଂଶରେ ବଢ଼ିଯାଏ । ଏଠାରେ ସୂଚାଇ ଦେଉଛି କି ଯେ, ଜଣେ ବିବାହିତା କିଶୋରୀ ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ଓ ପ୍ରସବକୁ ଆନନ୍ଦର ସହ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ସମୟରେ ବାଲ୍ୟ ବିବାହ କରିଥିବା ଝିଅଟିଏ ପାଇଁ ଏହା ମାନସିକ ଦୁଶ୍ଚିନ୍ତାର କାରଣ ହୋଇଯାଏ । ନିଜ ଜୀବନର କଷ୍ଟଦାୟକ ମୁହୂର୍ତ୍ତକୁ ସାମ୍ନା କରୁଥିବାବେଳେ ସେ ଆନନ୍ଦ, କ୍ରୋଧ, ମାନସିକ ଅବସାଦ ଦେଇ ଗତିକରେ । ଏକ ଗୁରୁ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସୂଚନା ମନେ ରଖନ୍ତୁ ଜଣେ ଗର୍ଭବତୀ ହେବାପରେ ନିଜର ପରିଚିତ ସ୍ତ୍ରୀ ଓ ପ୍ରସୂତୀ ରୋଗ ବିଶେଷଜ୍ଞ ହୁଅନ୍ତୁ ବା ସରକାରୀ ଡାକ୍ତରଖାନା ସେଠାରେ ନିୟମିତ ବ୍ୟବଧାନରେ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ସ୍ତ୍ରୀରୋଗ ଓ ପ୍ରସୂତି ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିୟମିତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା, ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା, ରକ୍ତଚାପ ଆଦି ପରୀକ୍ଷା କରାଇନେବା ଜରୁରୀ । ଏହାଛଡ଼ା ସୁଷମଖାଦ୍ୟ ଓ ଆଇରନ, କ୍ୟାଲସିୟମ ଖାଇବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେବା ଉଚିତ ।
ଏକ ଦୁଃଖଦ ଘଟଣାକ୍ରମଟି ହେଉଛି ଏୟା ଯେ, କମ୍ ବୟସରେ ପହଞ୍ଚôଥିବା କିଶୋରୀଟି ନିଜ ଜୀବନ ଓ ଦୁନିଆକୁ କିଛି ବୁଝିବା ପୂର୍ବରୁ ହିଁ ସେ ଅସମୟରେ ଗର୍ଭବତୀ ହୋଇ ଯେଉଁ ସନ୍ତାନଟିକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥାଏ । ଏହି କମ୍ ବୟସରୁ ମା’ ବନିଥିବା ଅଳ୍ପ ବୟସର ଗର୍ଭବତୀଙ୍କ ପ୍ରସବ ସମୟରେ ଅନେକ ଜଟିଳତା ଦେଖାଦିଏ । କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରସୂତୀଟି ନିଜ ପିଲାଟିକୁ ଜନ୍ମ ଦେବା ପରେ ଦେହରୁ ଅଧିକ ରକ୍ତକ୍ଷରଣ ହୋଇଥାଏ ଓ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ସେପ୍ସିସ୍ର ଭୟ ରହିଥାଏ । ଏହାଛଡ଼ା ଶିଶୁକୁ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଇବା ପାଇଁ ମା’ଟିକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ପରାମର୍ଶ ଦେବା ଜରୁରୀ । ପ୍ରସବ ପରେ ପୁଣିଥରେ ଗର୍ଭଧାରଣ ନକରିବା ପାଇଁ ଝିଅଟିକୁ ପରିବାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ଉଚିତ । ଆଜିର କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଜ୍ଞାନର ଯୁଗରେ କମ ବୟସରେ ମା’ହେଉଥିବା କିଶୋରୀଟି ପାଇଁ ତା ଦୁନିଆଟି ଯେ କେତେ ଦୁଃଖଦ ପାଲଟି ଯାଏ ତାହା ମଧ୍ୟ ଏକ ବହୁତ ବଡ଼ ଘଟଣାର ଆହ୍ୱାନ!!
ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ସ୍ତ୍ରୀ ଓ ପ୍ରସୂତୀରୋଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନେକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଓ ସହାୟତା ଦେଉଛନ୍ତି । ଜଣେ ମହିଳା ବା କିଶୋରୀ ଗର୍ଭବତୀ ହେବା ସମୟରୁ ହିଁ ସେମାନେ କିପରି ଉତ୍ତମ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବେ, ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ କିପରି ସଚେତନତା ବଢ଼ିବ ଏବଂ ସେହିମାନେ ହିଁ ଆଜିର ଯୁଗରେ କୁସଂସ୍କାରକୁ ଦୂରେଇ ପାରିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାମର୍ଥ୍ୟ ରଖିବେ । ସରକାରଙ୍କ ସମସ୍ତ ଡାକ୍ତରଖାନା ପିଏସ୍ସି ହେଉ ବା ସିଏସ୍ସି, ଜିଲ୍ଲାସ୍ତରୀୟ ଡାକ୍ତରଖାନା ହେଉ ବା ବଡ଼ମେଡ଼ିକାଲ ସବୁଠି ବିନା ମୂଲ୍ୟରେ ଚିକିତ୍ସା, ପରାମର୍ଶ ଓ ସହାୟତା ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । କୌଣସି କାନକୁହା କଥା ଶୁଣି କୌଣସି ପଦକ୍ଷେପ ନିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଓଡ଼ିଶାର କିଛି ସୀମାନ୍ତ ଓ ଜଳଭଣ୍ଡାର କ୍ଷେତ୍ରର ସ୍ଥାନୀୟ ମହିଳା ମାନଙ୍କ ପାଖକୁ କିପରି ସରକାରଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ପ୍ରସୂତୀର ସହାୟତା ମିଳିପାରିବ ସରକାର ସେ ଦାୟିତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ହାତକୁ ନେଇଛନ୍ତି । ଭ୍ରାମ୍ୟମାଣ ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ ଓ ବୋଟ ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସର ସୁଯୋଗ ମଧ୍ୟ ସରକାର ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କୁ ଯୋଗାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ।